CHP, genel ve yerel seçimlerde cinsiyet kotası uygulanması için kanun teklifi hazırladı.
Teklife göre; siyasi partiler, milletvekilliği genel veya ara seçimlerinde, adayların tespitini, her bir seçim çevresinde her iki cinsiyetin en az üçte biri oranında temsilini sağlayacak şekilde yapacak.
CHP Grup Başkanvekilleri Engin Altay, Özgür Özel ve Engin Özkoç imzasıyla Siyasi Partiler Kanunu ile 2972 Sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Teklifi TBMM Başkanlığına sunuldu.
189 ÜLKE ARASINDA 133’ÜNCÜ SIRADA
Teklifin gerekçesinde, dünyada 178 ülke parlamentosunun üye olduğu Parlamentolar Arası Birlik’in (IPU) 1 Ekim 2017 itibarıyla hazırladığı listeye göre, kadınların meclisteki temsili açısından Türkiye’nin 189 ülke arasında 133’üncü sırada yer aldığına dikkat çekildi.
Gerekçede, şöyle denildi:
“Türkiye yüzde 14.9 oranı ile yüzde 18.1 orana sahip Arap ülkelerinin gerisinde yer almaktadır. Kadınların meclisteki temsil oranı Tunus’ta yüzde 31.3, Cezayir’de yüzde 25.8, Irak’ta yüzde 25.3, Fas’ta yüzde 20.5, Suudi Arabistan’da yüzde 19.9, Ürdün’de yüzde 15.4 ve Mısır’da yüzde 14.9’dur. Türkiye kadın bakan sıralamasında ise 168’inci sırada yer almaktadır.
DÜNYA ORTALAMASININ YÜZDE 9,4 PUAN ALTINDA
Dünyadaki bütün ülkelerin ortalaması dikkate alındığında kadınların parlamentolardaki ortalama temsil oranı yüzde 23.4’tür. Türkiye, güncel TBMM verilerine göre Kasım 2017 itibariyle yüzde 14 oranı ile dünya ortalamasının yüzde 9.4 puan altındadır. 1 Kasım Genel Seçim sonuçlarına göre 81 ilden 43’ünden, yani Türkiye’deki illerin yüzde 53’ünden hiç kadın milletvekili çıkmamıştır.”
TEKLİF NE GETİRİYOR
Gerekçede, kanun teklifi ile kadınların TBMM ve yerel meclislerde daha çok temsil edilerek ülke yönetiminde daha çok söz sahibi olmalarının sağlanmasının amaçlandığı ifade edildi.
HER İKİ CİNSİYETİN EN AZ ÜÇTE BİRİ ORANINDA TEMSİLİNİ SAĞLAYACAK ŞEKİLDE
Teklife göre, siyasi partiler, milletvekilliği genel veya ara seçimlerinde, adaylık için müracaat eden ve adaylığı uygun bulunanlar arasından adayların tespitini, her bir seçim çevresinde her iki cinsiyetin en az üçte biri oranında temsilini sağlayacak şekilde serbest, eşit, gizli oy, açık tasnif esasları çerçevesinde, tüzüklerinde belirleyecekleri usul ve esaslardan herhangi biri veya birkaçı ile yapabilecek.
Yapılan aday tespitinde belediye başkanlığı için bir aday, belediye meclisi üyeliklerine o seçim çevresi için tespit edilen üye adedi kadar asıl ve yedek olarak ayrı ayrı, il genel meclisi üyeliklerine o seçim çevresi için tespit olunan asıl ve yedek üyelikler sayısı kadar ayrı ayrı, aday belirlenecek. Siyasi partiler, belediye meclisi üyelikleri ile il genel meclisi üyelikleri asıl ve yedek aday listelerini her iki cinsiyetin, en az üçte biri oranında temsiline olanak sağlayacak şekilde belirleyecek.
