Dünya Belediyeler Birliği (UCLG) Kültür Zirvesi, İzmir Büyükşehir Belediyesinin ev sahipliğinde başladı. 11 Eylül tarihine kadar sürecek zirve için, “Kültür: Geleceğimizi Kurarken” teması belirlendi. 65 ülkeden kültür üreticilerini buluşturan zirvede İzmit Belediye Başkanı Av. Fatma Kaplan Hürriyet, İzmit’i temsil etti. Başkan Hürriyet, İzmit’te “İklim Eylemini Güçlendiren Kültür Temelli Faaliyetler” konusunda yapılan projeleri anlattı.

Dünya Belediyeler Birliği (UCLG) Kültür Zirvesi’nde konuşan Başkan Hürriyet sözlerine 9 Eylül İzmir’in düşman işgalinden kurtuluşunun 99’uncu yıldönümünü kutlayarak başladı. Hürriyet, “Ülkemizin güneyinde sönmeyen yangınlar ve kuzeyinde dinmeyen yağmurlarla geçen zor bir yaz mevsiminden çıkıyoruz. Bu olaylar nedeniyle yaşanan tüm acıları hatırlıyor ve kaybettiğimiz bütün canlarımızı saygıyla anıyorum. 2015 yılında Paris’te gerçekleşen son Birleşmiş Milletler İklim Zirvesi’nin ardından tüm dünyamızı etkileyecek biçimde iklim krizinin neden olduğu uç olaylar gerçekleşmesi aslında doğanın bize sesini duyurmasının bir yolu.

Doğa ana artık kendisinin bir parçası olduğunu unutan insana sesini duyurmaya çalışıyor. Biz de bu sesi, bu uyarıyı acı bir şekilde duymaya devam ediyoruz. İklim kriziyle mücadelede çevresel faktörler, ekonomik faktörler, sosyal bileşenlerin yanında kültürel faktörlerin de olduğunu çoğu zaman unutuyoruz. Oysaki kültür bizim şekillendirdiğimiz yaşama biçimidir. Bugünkü yaşam biçimimiz sürdürülebilir, çevre dostu, doğa dostu ve korumacı olmaktan hızla uzaklaşmaktadır. İklim değişimi zirvesinde kültürün buradaki rolünün üzerinde önemle durulması ve atılacak adımların ancak kaynakları verimli kullanan, tüm canlılara eşit mesafede olan ortak kültürün yaratılmasıyla mümkün olacağını düşünüyoruz.

Bu kültürün en önemli alt başlıkları doğayı, insanı, ağacı, çocuğu, hayvanı, toprağı korumak. Bu korumacı kültürün de ciddi anlamda bir felsefe haline getirilmesini, bu ortak anlayışın benimsenmesi ve benimsetilmesine ihtiyacımız olduğunu düşünüyoruz. Birleşmiş Şehirler Yerel Yönetimler Birliği’ne kültürü sürdürülebilir kalkınmanın içine en iyileştirici yön olarak yerleştirmek için verdiği çaba için çok teşekkür ediyorum. Doğayı iyileştirirsek kendimizi de iyileştiririz. Bunun için de yaşam biçimimizi gözden geçirmeliyiz. Küresel bir sanayi şehri olan İzmit’in yaklaşık 3 yıldır belediye başkanlığını yapıyorum. İklim değişikliğiyle yerel ölçekte kültürü iyileştirici, onarıcı etkisini yanımıza alarak nasıl mücadele etmeye çalıştığımızı da sizlerle paylaşmak istiyorum.

İzmit Türkiye sanayisinin kalbi diyebileceğimiz bir üretim kenti. Kocaeli’nin de merkez ilçesi olma vesilesiyle ekonomik merkez ve yaşam merkezi olarak da tabir ettiğimiz bir kent. İklim krizine yol açan karbon ayak izi üretmeden ne yazık ki öncü. Biz İzmit Belediyesi olarak kent sanayisinin ürettiği kirlilikle mücadelenin en önemli ayağının İzmit’in yüzde 70’ini kapsayan kırsal mahalleler olduğunu düşünüyoruz. Bu bölgelerde de ciddi ve somut çalışmalar yapmaya gayret ediyoruz. Bu mahalleler farklı bölgelerden tarih boyunca aldığı göçlerle kültürel çeşitlilik yönünden önemli zenginliğe sahip. Bu çeşitlilik İzmit’in coğrafyası, iklimi, yerel ürün yetiştirme geleneği ile birleşmiş ve kadim bir bilgi üretmiştir.

İzmit Belediyesi olarak bu farkındalıkla kırsal bir bilgeliği ortaya çıkarmak adına kırsal bölgelerde somut olmayan kültürel miras taramasına başladık. Köylerde toprakla ve üretimle bağı kopmamış kişilerle konuşuyoruz. Toprağa, suya ilişkin kaybettikleri değerleri bizlere anlatırken kendileri de yanlış politikaların farkına varıyor ve sahip oldukları bilginin ne kadar değerli olduğunu da anlıyorlar. Yine İzmit’in yok olmaya yüz tutmuş önemli somut olmayan kültürel miras öğesi olan ipek halı dokumacılığı ve bu zanaatı yaşatmaya gayret eden İzmitli kadınlara ekonomik fayda sağlıyor. Biz de belediye olarak hammadde sağlamak için ipek böceği yetiştiriciliği ve dut ağacı bahçeleri kurduk.

Kırsal mahallelerimizde somut olmayan değerler bir tarafa kırsal çevrede somut olarak da çalışıyoruz. Özellikle bütün tarım arazilerimizin sürdürülebilir bir kurum kültürü oluşturma çabasıyla da ekmeye gayret ediyoruz. İzmit’in köylerindeki bu alanları nasıl kullanabileceğimize ilişkin bir veri tabanı oluşturduk. Burada çeşitli deneme çalışmaları gerçekleştirdik. Örneğin; yerel nusrat buğday tohumu yetiştirme çalışmaları yapıyoruz. Alternatif ürünler olarak aronya meyvesi, ipekböceği üreticiliği gibi birçok çalışmaya imza attık. Sebze meyve bahçelerinden hasat edilen ürünleri de sosyal destek amaçlı vatandaşlarımızla paylaşıyoruz.

Çocukların özellikle küçük yaşta yaşama biçimini şekillendirmeyi, doğayı koruma felsefesi ve kültürü oluşturmaya çalışıyoruz. Sağlıklı ve güvenli gıdaya ulaşım, su kaynaklarını koruma, toprağı koruma farkındalığı oluşturmaya çalışıyoruz. Köylerimizde ortak kullanabileceğimiz temiz gıdanın aracısız satışı için üretici pazarları oluşturuyoruz. Yerel üretimin güçlenmesi için pazarın çok önemli olduğunu biliyoruz. Good4turst işbirliğinde döngüsel ekonomiyi güçlendirmek amacıyla İzmit Çarşısı’nı kurduk. İzmit Çarşısı’nda özellikle marka değerini arttırmaları için yerel üreticilerimize daha etkin bir Pazar alanı sağladık. İstanbul Büyükşehir Belediyesi BELTUR iştirakiyle yerel üreticimizi buluşturarak pazarda güçlenmelerini sağladık.

Geri dönüşümü çok önemsiyoruz. Geri dönüşümü teşvik etmek amacıyla Çınar Atık Uygulamasını hayata geçirdik. Çöp demek aslında milli servet demek. Biz de bu milli serveti geri kazanım için ciddi projeler yapıyoruz. Çocuklarda farkındalık yaratmak adına Çocuk Ödül Market projemizi hayata geçirdik. Yaşam bahçeleri, permakültür çalışmaları, yükseltilmiş bahçeler, kompost üretimi, yenilebilir peyzaj, orman okulu gibi çalışmalarla ekoloji ve kültür başlıkları altında gelecek için somut adımlar atıyoruz. Çınar Atık Uygulaması, bizim çok önemsediğimiz çalışmalardan bir tanesi. Vatandaşlarımız uygulama ile en doğru şekilde kendilerine en yakın geri dönüşüm merkezlerine ulaşabiliyor. Bu uygulama ile Avrupa Sürdürülebilir Şehirler Platformu’nun 2021 Dönüştürücü Eylem Ödülleri’ne bir başvuru yaptık. Uygulamamız ICLEI Ağustos ayı bülteninde ilham alın başlığı altında örnek proje olarak gösterildi. 125 den fazla ülkede ve 2 bin 500’den fazla yerel ve bölgesel yönetimle paylaşıldı.

Sadece tarım ve hayvancılık değil, kültürel kalkınmayı da önemsiyoruz. İzmit ile ilgili bir bilgi paylaşmak istiyorum: İzmit, eski adıyla Nikomedia İstanbul’dan önce Roma’ya başkentlik etmiş çok önemli kentlerden biri. Tarihi koruma kültürü kapsamında kayıp şehir Nikomedia’yı ortaya çıkarmakla ilgili Kültür Bakanlığı ile yakın zamanda imzaladığımız bir protokolle bu konuda somut adımlar attık. Ayrıca dünya üzerinde birçok kente adını vermiş olan Santa Barbara İzmitli. İzmit’te doğmuş, İzmit’te ölmüş. İzmit Belediyesinin sorumluluk alanında Santa Barbara kulesi yer alıyor. Biz bu kültüre sahip çıkmak ve yaşatmak ile ilgili çalışmalar yapıyoruz. Baştan beri anlattığım uygulama ve çalışmalarımız ile Sürdürebilir kalkınma hedeflerinden açlığa son, toplumsal cinsiyet eşitliği, sürdürülebilir şehirler ve topluluklar, barış, adalet ve güçlü kurumlar, sorumlu üretim ve tüketim hedeflerine de uzun vadede önemli katkıları olduğunu düşünüyoruz. Tutulabilecek gerçek sözlerin özellikle iklim zirvesinde de verilmesini istiyorum” ifadelerini kullandı. Zirve kapsamında Başkan Hürriyet, İzmir Tarım Geliştirme Merkezi’ni de ziyaret etti. Hürriyet, İzmir’de gerçekleştirilen tarım faaliyetleri ile ilgili bilgi aldı.