Toplumda çok sık görülen ve hastaların günlük yaşantısını olumsuz etkileyen Vertigo (Baş Dönmesi) şikayetine en sık sebep olan etmenlerin başında gelen, halk arasında kulak kristallerinin yerinden oynaması olarak da bilinen problem ile alakalı Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. İbrahim Akın bilgiler verdi.
Vertigo nasıl bir hastalıktır ?
Öncelikle sıklıkla yanlış kullanılan bir terimden bahsetmek istiyorum. Vertigo bir hastalık değil bir şikayettir. Türkçe anlamı baş dönmesine karşılık gelmektedir. Vertigo şikayetine birçok hastalık sebep olabilmektedir. Burada bahsettiğimiz iç kulak yapısından kaynaklanan halk arasında kristallerin yerinden oynaması olarak da bilinen Benign Paroksismal Pozisyonel Vertigodur (BPPV). Pozisyonel vertigo tüm dünyada vertigonun en sık sebebidir. İç kulakta birbirleri ile dik olacak şekilde her üç eksende konumlanarak başın açısal hareketlerini algılayan 3 tane yarım daire kanalı bulunmaktadır. Bu kanallarda bulunan kalsiyum karbonat kristallerinin sebep olduğu ve baş dönmesine sebep olan hastalık Benign Paroksismal Pozisyonel Vertigo olarak isimlendirilmektedir. Bu hastalarda genelde ani baş hareketleriyle ortaya çıkan baş dönmesi şikayeti mevcuttur. İnsanların günlük yaşantısını ciddi anlamda etkileyen bu hastalık ayrıntılı muayene ile teşhis edilebilmekte ve sorunun olduğu yarım daire kanalına özgü tedavi edici manevralar ile hastalar iyileşebilmektedir. BPPV herhangi bir kan testi, tomografi, MR gibi görüntüleme yöntemleri veya otoskopla kulağa bakılarak tanı konulabilen bir hastalık değildir. Maalesef kliniğimizde gördüğümüz birçok hastaya tanı koyucu ve tedavi edici manevralar yapılmamakta sadece ilaç tedavisi verilerek iyileşmeleri beklenmektedir.
Ne zaman bu hastalıktan şüphelenmeliyiz?
Aniden ortaya çıkan, ani baş hareketleri ile artan, kısa süreli baş dönmelerinde akılda bulundurulması gerekir. Bu hastalar genelde başlarını sağa yada sola çevirdiklerinde , öne doğru eğildiklerinde veya yataktan kalktıklarında bir anda ciddi baş dönmesi yaşadıklarını belirtirler. Bu tür problemi olan hastaların en yakın zamanda kulak burun boğaz hastalıkları uzmanına başvurması gerekmektedir.
Hastalığın tanısı ve tedavisi hakkında bilgi verir misiniz?
Pozisyonel vertigo da , ayrıntılı hikaye, tam bir kulak burun boğaz muayenesi ve uygun manevra testleri ile tanı konulmaktadır. Tedavisi yine sıkıntının kaynaklandığı yarım daire kanalının türüne ve yönüne göre uzman hekim tarafından yapılmaktadır. Bazen hastaların kendi araştırması ile bulduğu bazı baş egzersizlerini yapması son derece yanlış bir uygulamadır. Mevcut olan hastalığı da şiddetlendirebilmektedir. Tedavinin işin uzmanı tarafından yapılması önem arz etmektedir. Hastalar uygun manevralar ile 24-48 saatte ciddi anlamda toparlanmaktadır. Çok nadir olarak 2. ve 3. seanslara da gerek duyulabilmektedir. Seanslardan sonra hastalara dikkat etmesi gerekenler anlatılmakta ve takibe alınmaktadır. Bu hastalar uygun tedaviden sonra normal sağlıklı insanlar gibi rahatlıkla hayatlarına ilaç kullanmadan devam edebilmektedir.