Hanehalkları bütçelerinden en fazla payı konut ve kira harcamasına ayırdı
TÜİK-Hanehalkı bütçe araştırmasının 2018 yılı sonuçlarına göre; Türkiye genelinde hanehalklarının tüketim amaçlı yaptığı harcamalar içinde en yüksek payı %23,7 ile konut ve kira harcamaları alırken, ikinci sırayı %20,3 ile gıda ve alkolsüz içecek harcamaları aldı. Toplam tüketim harcamalarında en düşük payı alan harcama grupları ise %2,2 ile sağlık ve %2,3 ile eğitim hizmetleri oldu.
Eşdeğer fert başına aylık ortalama tüketim harcaması 2 181 TL oldu
Hanehalkı büyüklüğü ve kompozisyonu dikkate alınarak hesaplanan eşdeğer fert başına aylık ortalama tüketim harcaması 2017 yılında 1 854 TL iken 2018 yılında 2 181 TL olarak tahmin edildi.
Toplam harcamalardaki payı en fazla artan grup gıda ve alkolsüz içecekler oldu
Araştırma sonuçlarına göre, gıda ve alkolsüz içecekler harcamalarının payı bir önceki yıla göre 0,6 puanlık artışla %19,7’den %20,3’e yükseldi. Çeşitli mal ve hizmet harcamalarının payı %4,4’ten %4,9’a, haberleşme harcamalarının payı %3,4’ten %3,8’e, lokanta ve otel harcamalarının payı %6,2’den %6,5’e, mobilya ve ev eşyası harcamalarının payı %6,3’ten %6,5’e, eğlence ve kültür harcamalarının payı ise %2,7’den %2,9’a yükseldi.
Diğer taraftan, konut ve kira harcamalarının toplam harcamalardaki payı bir önceki yıla göre 1 puanlık düşüşle %24,7’den %23,7’ye geriledi. Ayrıca, alkollü içecek, sigara ve tütün harcamalarının payı %4,5’ten %4’e, ulaştırma harcamalarının payı %18,7’den %18,3’e, giyim ve ayakkabı harcamalarının payı %5’ten %4,8’e düştü.
Sağlık harcamalarının payı %2,2 ve eğitim hizmetleri harcamalarının payı %2,3 ile 2018 yılında değişmeyerek aynı kaldı.
Gıdaya düşük gelirli haneler, yüksek gelirlilere göre iki kat daha fazla pay ayırdı
Gelire göre sıralı %20’lik gruplar itibarıyla tüketim harcamalarının 2018 yılındaki dağılımına bakıldığında; en düşük gelir grubu olan birinci %20’lik grupta yer alan hanehalkları, konut ve kira harcamalarına %31,4, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına %28,7, ulaştırma harcamalarına %9,3 ve mobilya ve ev eşyası harcamalarına %5,9 pay ayırdı.
En yüksek gelir grubu olan beşinci %20’lik grupta yer alan hanehalkları ise, ulaştırma harcamalarına %21,6, konut ve kira harcamalarına %20,3, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına %15,4 ve lokanta ve otel harcamalarına %7,8 pay ayırdı.
Temel gelir kaynağına göre harcama kalıpları değişti
Temel gelir kaynağı maaş, ücret, yevmiye geliri olan hanehalkları; konut ve kira harcamalarına %22,4, ulaştırma harcamalarına %19,2 ve gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına ise %18,7 pay ayırırken, müteşebbis geliri olan hanehalkları; ulaştırma harcamalarına %22,7, konut ve kira harcamalarına %19,7 ve gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına ise %19,5 pay ayırdı.
Hanehalkının temel gelir kaynağı gayrimenkul ve menkul kıymet geliri olanlar; konut ve kira harcamalarına %28,1, ulaştırma harcamalarına %18,6 ve gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına %16,4, emeklilik geliri olanlar ise; konut ve kira harcamalarına %28,6, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına %25,5 ve ulaştırma harcamalarına %13,4 pay ayırdı.