Türkiye, Azerbaycan ve İran Dışişleri Bakanlarının Bakü’de gerçekleştirdikleri ortak basın toplantısında Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu Türkiye’nin Azerbaycan ve İran’dan ithal edilen petrol ve doğalgaz miktarını artırmayı hedeflediğini söyledi.
Çavuşoğlu Bakü’de gerçekleşen ortak basın toplantısında enerji alanındaki işbirliğini güçlendirmeyi hedeflediklerini vurgulayarak, “Hem Azerbaycan’dan hem İran’dan doğalgaz ve petrol ithal ediyoruz. Biz bu her iki kardeş ülkeden ithal ettiğimiz doğalgaz ve petrol miktarını artırmak istiyoruz. İran gazının uluslararası piyasaya gitmesi konusunda da çalışmalarımız sürüyor. Üç ülke birlikte enerji işbirliğimizi daha da artıracağımıza inanıyoruz. Bu toplantıların en önemli amaçlarından biri de bu konu” dedi.
Toplantıda enerji ve ulaşım gibi konularda bundan sonraki süreçte hangi adımlar atılacağını ve neler yapmaları gerektiğini görüştüklerini vurgulayan Çavuşoğlu, üç ülke arasında teknik konularda ve sektörel bazda faaliyet gösteren alt komisyonların olduğunu hatırlatarak, “Bu komisyonların nasıl daha verimli hale getirilebileceğini görüştük. Bu komisyonların faaliyetlerinin daha somut sonuçlar vermesini istiyoruz” dedi.
İran Dışişleri Bakanı Cevat Zarif’in teklifi üzerine bir sonraki üçlü Dışişleri Bakanları toplantısına Türkiye’nin ev sahipliği yapacağını belirten Çavuşoğlu, “Kardeşim Cevaz Zarif’in teklifi üzerine bir sonraki toplantıda biz ev sahipliği yapacağız. Bu toplantıda üç ülkenin iş adamlarını da bir araya getirmek istiyoruz. Ekonomi bakanlarımız da bu toplantıya katılıyor olacak ve birlikte bir iş forumu da gerçekleştirebiliriz. İnşallah üç ülke olarak kendi paramızla ticareti de gerçekleştireceğiz” dedi.
Çavuşoğlu sadece ekonomi, enerji ve ulaşım değil kültür ve turizm konularında da ilişkilerin geliştirilmesini istediklerinin altını çizerek, “Kültür ve turizm konularında da komisyonlarımız var. Bu alanlarda da bağlarımızı güçlendirmemiz lazım. Ortak bağlarımız var, bu ortak zenginliklerimizi değerlendirmekte fayda var” dedi.
İstanbul’da geçen hafta gerçekleşen Kudüs temalı İslam İşbirliği Teşkilatı’nın aldığı ortak karara ilişkin değerlendirmeler de yapan Çavuşoğlu İran ve Azerbaycan Dışişleri Bakanları’na bu ortak karara verdikleri destekten dolayı teşekkür ederek ABD’ye kararından tekrar vazgeçme çağrısı yaptı ve ekledi:
“ABD’nin yanlış ve kabul edilemez kararından geri dönmesini arzu ediyoruz. Yarın NewYork saatiyle 10:00’da bir genel kurur kararı çıkacak.
“Tüm ülkelerin iradesinin yansıdığı genel kurulda inşallah Filistin ve Kudüs leyhinde bir karar çıkmasını umuyoruz.
“Sayın Cumhurbaşkanımızın da talimatıyla yarın gerçekleşecek ve tüm ülkelerin iradesinin yansıtıldığı Birleşmiş Milletler Genel Kurul toplantısına katılacağız.
“Bu akşamüstü New York’a hareket edeceğiz. Bu üçlü mekanizmamızın verimli olması için, bundan sonraki süreçte mekanizmayı güçlendirmek için ortak çalışmalarımız sürecek.”
Çavuşoğlu, İslam İşbirliği Teşkilatı’nın aldığı kararın çok önemli olduğunu söyledi ve ekledi:
“Fakat tek bir kararla yetinemeyiz. Uluslararası camiaya ABD’nin aldığı kararın yanlış olduğunu görmesi konusunda ısrar etmeye ve çağrı yapmaya devam edeceğiz.
“Ben süper gücüm, benim istediğim olur anlayışı bugünün dünyasında geçerli değil. Ayrıca Filistin’in haklarını savunmak için hep birlikte daha aktif olacağız.
“1967 sınırları sahip olan bağımsız bir Filistin devleti için daha çok çalışacağız ve Filistinli kardeşlerimize yardımları ulaştırmaya devam edeceğiz.”
Ermenistan Dışişleri Bakanı’nın Türkiye ve Azerbaycan’a ilişkin yaptığı bazı yorumlar hakkında düşünceleri sorulan Çavuşoğlu, “Ermenistan hem suçlu hem güçlü. Ermenistan Azerbaycan’ın topraklarının yüzde 20’sini işgal etmiş durumda. Ve başta Birleşmiş Milletler olmak üzere birçok uluslararası örgütün kararları da ortada. Ermenistan daha neyin hakkını savunmaya çalışıyor” dedi.
Türkiye olarak tüm bunlara rağmen Rusya’nın girişimini, AGİT’in girişimini desteklediklerini belirten Çavuşoğlu, “Ermenistan Azerbaycan’da işgal ettiği topraklardan çekilecek, ancak o zaman ilişkilerimiz normalleşecek. Ermenistan çekilmediği sürece bunun olması mümkün değil. Ermenistan bu şımarıklıktan vazgeçmeli. Her seferinde Ermenistan’ı muhattap alacak değilim ama tekrar söylüyorum, Azerbaycan topraklarından çekilsin” diye konuştu.
Suriye’deki siyasi yeniden inşa dönemine ilişkin değerlendirmeler de yapan Çavuşoğlu Astana sürecinin Suriye’de çatışmaların durması ve güven artırıcı adımların atılması bakımından çok önemli bir görevi yerine getirdiğini belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bugün Astana süreci tekrar başlamıştır. Gerginliğin azaltılması açısından da çok faydalı olmuştur.
“Cenevre toplantılarını da destekliyoruz ama oradan bir sonuç çıkmadı.
“Çatışmalar durduğuna göre siyasi çözüme odaklanmamız gerekiyor, bugün bunun olması için de YPG, DAEŞ (IŞİD) gibi terör örgütleri hariç, ülkedeki tüm grupların katılacağı bir süreç olmalı.
“Ülkenin seçime hazırlanması gerekiyor.
“Soçi’de Birleşmiş Milletler’in de olmasını arzu ediyoruz. Demokratik, şeffaf ve adil bir seçim gerçekleştirilmesi gerekiyor.
“Bunun için de ülkenin seçim kanununa, diğer kanunlara ve her şeyden önce de Anayasa’ya ihtiyacı var. Bu Anayasa tüm Suriye halkı tarafından kabul edilmelidir.
“İran ve Rusya ile birlikte amacımız, Suriye’deki kaosu bitirmek, toprak bütünlüğünü korumaktır. Son bir yılda önemli kazanımlar elde ettik, şimdi siyasi süreçle taçlandırmak istiyoruz.”
