İzmit Belediyesi, Lozan Mübadele Sözleşmesi’nin 100’üncü yılı anma programı ile vatanlarından göçen Müslüman/Türk mübadilleri anarak göç ile yaşadıkları acıya bir kez daha ortak oldu. Bu kapsamda İzmit Belediyesi Balkan Dernekleri Yerleşkesi’nde anma programı düzenlendi. Programda ayrıca İskeçe Seçilmiş Müftüsü Ahmet Mete adına yapılan hayrat çeşmesinin açılışı da gerçekleşti.
GENİŞ KATILIM
Programa İzmit Belediye Başkanı Fatma Kaplan Hürriyet, Batı Trakya Türkleri Dayanışma Derneği Genel Başkanı Hasan Küçük, İskeçe Türk Birliği Başkanı Ozan Ahmetoğlu, İskeçe Seçilmiş Müftüsü Ahmet Mete’nin oğlu Mehmet Mete, İskeçe Müftülüğü Müdürlüğünden Mustafa Kamu, İYİ Parti Kocaeli İl Başkan Yardımcıları Kaan Dilmen ile Bahadır Yaşar, CHP İl Kadın Kolları Başkanı Songül Kaya, İzmit Kent Konseyi Başkanı Hüseyin Erol, CHP Kocaeli Milletvekili Aday Adayı Hakan Çakar, Rumeli dernekleri yöneticileri ve vatandaşlar katıldı.
“AHMET METE’NİN HATIRASI YAŞATILACAK”
Saygı duruşu ve istiklal marşı ile başlayan programda konuşan İzmit Belediye Başkanı Fatma Kaplan Hürriyet, “Bugün burada, o büyük göç acısının, Lozan Mübadelesinin 100. yılında, mübadelenin acısını yaşayan, mübadelede hayatını kaybedenleri ve Batı Trakya davasına hayatını adayan İskeçe Müftüsü merhum Ahmet Mete’nin hatırasını yaşatacağımız çeşmemizin hizmete alınışı ve mübadelenin 100. yılı anısına “Bir Fırtına Tuttu Bizi” Fotoğraf Sergisi açılışı sebebiyle sizlerle birlikteyiz.
“YÜREKLERDE DİNMEYEN BİR SIZI BIRAKILDI”
Muhacirleri, onların yaşadıkları sıkıntıları, “Muhacirler, kaybedilmiş topraklarımızın aziz hatıralarıdır” diyerek en güzel şekilde açıklıyor Gazi Mustafa Kemal Atatürk. Bundan tam 1 asır önce, 30 Ocak 1923’te Lozan Barış Antlaşması kapsamında hayata geçirilen Mübadele Sözleşmesi, doğdukları topraklardan ayrılmak zorunda kalan her iki ülkeden yaklaşık iki milyon insanda acı, gözyaşı ve yüreklerde dinmeyen bir sızı bıraktı.
“MEMLEKET HASRETİYLE ARAMIZDAN AYRILDILAR”
Mübadelenin yüreklerde bıraktığı sızıları, acıları, doğduğu topraklardan ayrılmak zorunda bırakılan, o zorlu günleri yaşamış pek çok büyüğümüzden dinledik. Mübadeleye tabi tutulanlar yüzlerce yıldır yaşadıkları toprakları geride bıraktılar. Limanlarda, tren istasyonlarında kurulan çadırlarda haftalarca beklediler. Yolculuk sırasında hayatını kaybeden yakınlarını denize verdiler. Birinci kuşak mübadillerin çoğu memleket hasretiyle aramızdan ayrıldı.
“O SÜREÇTE KIYMETLİ DAVA İNSANLARI VARDI”
O süreçte hayatını kaybeden ve o acıyı, sıkıntıyı yaşayan, hem Türkiye’den Yunanistan’a göç eden Rum mübadiller hem de Yunanistan ve Balkanlar’ın dört bir yanından Türkiye’ye göç eden tüm soydaşlarımıza, Allah’tan rahmet dilemek istiyorum. Tabi o acılı süreç içerisinde yüreğiyle, fedakârlığıyla ömrünü Batı Trakya’daki soydaşlarımızın haklı mücadelesine adayan çok kıymetli dava insanları vardı. O insanlardan biri de İskeçe Müftüsü Ahmet Mete’ydi.
“METE, MİLLİ VE DİNİ DAVANIN SUNUCUSU OLDU”
İskeçe Müftülüğü çatısı altında, İskeçe’nin bütün köylerini dolaşan Ahmet Mete Batı Trakya Müslüman Türk Azınlığı’nın millî ve dinî davasının savunucusu olmuştur. Büyük Türk milletinin kendisine emanet ettiği Batı Trakya Davası’nı savunmada, yaşatmada ve verdiği mücadelesinde bu davayı her şeyin üzerinde gördüğünü her vesileyle ispat etmenin şerefini yaşamıştır. “Batı Trakya’da Türk yoktur” diyen Yunan hükümetine karşı birlik ve beraberlik içindeki dik duruşuyla Türk tarihinin şerefli sayfalarında da yerini almıştır Ahmet Mete.
“MEKANI CENNET OLSUN”
Çok iyi biliyorum ki, hepimizin gönlünde ayrı bir yeri olan Ahmet Mete’yi, maalesef geçtiğimiz yıl kaybettik. Bizler de vefatın hemen ardından çalışma arkadaşlarımızla birlikte İskeçe’deydik. Kıymetli ailesini ziyaret ederek, taziyelerimizi ilettik, kabri başında dualarımızı ettik. O’nun Batı Trakya’da yaptığı hizmetler her zaman hayırla, duayla ve rahmetle anılacak. Bir kez daha mekânı cennet, makamı âlî olsun.
“AZİZ HATIRASINI YAŞATMAK İSTEDİK”
İzmit de mübadelenin yaşandığı kentlerden bir tanesi. Biz de İzmit Belediyesi olarak bu bilinçle mübadillerin ve yüreğiyle, fedakârlığıyla Batı Trakya’daki soydaşlarımızın haklı mücadelesine ömrünü adayan İskeçe Müftüsü Ahmet Mete’nin aziz hatırasını Balkan Dernekleri Yerleşkemizde yaptığımız hayrat çeşmesi ile yaşatmak istedik.
“BİR FIRTINA TUTTU BİZİ ADLI FOTOĞRAF SERGİSİ”
Bizler inanıyoruz ki, bu çeşme burada aktığı sürece Batı Trakya’daki haklı mücadele devam edecek ve elbet bir gün orada yaşanan ayrımcılık da kutlu bir şekilde sona erecek. İzmit unutmaz başlığını her fırsatta söylüyoruz. İzmit tarihi değerlerine her daim sahip çıkmıştır. Ahmet Mete Çeşmesi’nin hizmete alınmasının yanı sıra; Büyük Göç’ün, Mübadele’nin 100. yılı anısına “Bir Fırtına Tuttu Bizi” Fotoğraf Sergisi de düzenliyoruz burada. Mübadele sürecinde yaşanan acı dolu fotoğraflar yer alıyor sergimizde. O kare kare fotoğraflar aslında Mübadele’deki acının ne kadar büyük ve ne kadar unutulmaz olduğunu bizlere gösteriyor.
“MÜBADELE İLE İLGİLİ BİLGİLER VERİLDİ”
Bu serginin açılmasında mübadeleyi çok yakından bilen Gazeteci – Araştırmacı Yazar İskender Özsoy ve sevgili Erdem Arcan’ın büyük emekleri var. Kendilerine de buradan ayrıca teşekkürlerimi iletmek istiyorum. Ayrıca bugün yine burada çok değerli akademisyenlerin söyleşi programları olacak. Marmara Üniversitesi Mimarlık Tarihçisi Sn. Dr. Neval Konuk Halaçoğlu ve Lozan Mübadilleri Vakfı Mütevelli Heyet Üyesi, Mimar Süleyman Mazlum bizlerle birlikte olacak. “Mübadele’de Bıraktığımız Kültür Varlıkları” ve 100. Yılında Mübadele’yle ilgili bilgiler verecekler” diyerek sözlerine son verdi.
METE, “AİLECE GURURLANDIK”
Başkan Hürriyet’in ardından konuşan İskeçe Seçilmiş Müftüsü Ahmet Mete’nin oğlu Mehmet Mete, “Babam Ahmet Mete’nin adına yapılan çeşmenin haberini alınca ailece gururlandık. Babamın geçmişinin herkes tarafından bilinecek olması bizim için mutluluk sebebi. Bunun için öncelikle İzmit Belediye Başkanı Fatma Kaplan Hürriyet ve emeği geçenlere herkese teşekkür ediyorum. Babam, geçtiğimiz sene tedavi görürken bana yaptırmak istediği bir çeşmeden bahsetmişti. İnsanlar son paraları ile su almak yerine karınlarını doyursunlar derdi. Babamın su kuyularına verdiği önemi onun tanıyanlar iyi bilir. Babamın kıymet verdiği bir durumda anılacak olması bizim için ayrıca bir gurur kaynağı” dedi.
KÜÇÜK, “EMEĞİ GEÇEN HERKESE TEŞEKKÜR EDİYORUM”
Programda son olarak konuşan Batı Trakya Türkleri Dayanışma Derneği Genel Başkanı Hasan Küçük, “Lider kolay olunmuyor. Rahmetli Ahmet Mete çalışma fırsatını bulduğum, insanların gönlünde yer etmiş bir liderdi. Kendisine Allah’tan rahmet diliyorum. Biz her ne kadar mübadeleye tabi tutulmamış olsak bile aynı kaderi yaşadık. Biz de baskı politikaları nedeniyle topraklarımızda ayrılmak zorunda kaldık. Ahmet Mete’nin anısına yapılan bu hayratta başta İzmit Belediye Başkanı Fatma Kaplan Hürriyet olmak üzere emeği geçen herkese teşekkür ediyorum” ifadelerini kullandı.
ÇEŞMENİN AÇILIŞI DUALARLA GERÇEKLEŞTİ
Programın devamında Batı Trakya Müslüman Türk Azınlığının milli ve dini davasının savunucusu İskeçe Müftüsü Ahmet Mete anısına yaptırılan çeşmenin açılışı dualarla gerçekleştirildi. Mübadele Bir Fırtına Tuttu Bizi” fotoğraf sergisi ve söyleşilerle devam eden program, İzmit Belediyesi Kent Orkestrası’nın eşsiz “Balkan Ezgileri” konseri ile son buldu.