Kocaeli Üniversitesi Rektörlüğü’nün destekleriyle deprem bölgesine giden Mühendislik Fakültesi Jeofizik Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Fadime Sertçelik, Doç. Dr. Tahir Serkan Irmak, Doç. Dr. Ergin ulutaş, Dr. Öğr. Üyesi Berna Tunç ile doktora öğrencisi Aybala Büşra Çalışkur ve Jeoloji Mühendisliği Bölümünden Arş. Gör. Hasan Sinir’den oluşan ekip bölgede yaptıkları gözlemler sonucu açıklamalarda bulundular.

Kocaeli Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeofizik ve Jeoloji Mühendisliği akademisyenlerinin yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verildi;

“06 Şubat 2023 tarihinde, AFAD verilerine göre saat 04:17’de büyüklüğü Mw7,7, odak derinliği 8,6 km olan Nurdağı (Kahramanmaraş) ve saat 13:24’te büyüklüğü Mw7,6, odak derinliği 7,0 km olan Ekinözü (Kahramanmaraş) merkezli depremler sonrası yerbilimleri ekibimiz 16 Şubat 2023 tarihinde rektörlüğümüzün destekleriyle deprem bölgesinde saha gözlemlerine başlamıştır.

Sırasıyla Adana, Hatay, Kahramanmaraş, Adıyaman il, ilçe ve köylerinde çalışmalarda bulunulmuştur. Saha çalışmalarında tektonik, depremsellik, yapı-zemin ilişkisi gibi teknik konularda yapılan incelemelerin yanında, depremin sosyal etkileri de gözlemsel olarak değerlendirilmiştir. Bunların yanında ekibimizin Afet Yönetimi tecrübe ve bilgilerinin ışığında alanda uygulanan kriz yönetimi yöntemleri de değerlendirilmiştir.

Depremler, Hatay ve Adıyaman başta olmak üzere geniş bir coğrafyaya ağır bir şekilde etki etmiştir. İskenderun’da deprem sonrası kıyı şeridi su basması ve sıvılaşmaya bağlı hasarlar dikkat çekerken, il merkezlerinin alüvyon/yumuşak zemin üzerine kurulmuş olması da meydana gelen hasarın artmasına neden olan sebeplerden birisi olarak görülmüştür. Fayların yerleşim yerlerinden geçmesi, faya yakınlığın yanında sıvılaşma özelliği olan zeminlerin bir araya geldiği alanlarda yapıların ağır hasar almasına veya yıkılmasına neden olan faktörlerden bir diğeridir. –Ancak bölgedeki binalarda gözlenen hasarlarda temel nedenin zemin özelliklerine göre yapılaşmanın yapılmamasıdır.-

Depremlerin odak derinliklerinin sığ olması nedeni ile Doğu Anadolu Fayı ve Çardak Fayı üzerindeki yer değiştirmeler yüzeyde gözlemlenebilmiştir. Çardak Fayı üzerinde Nurhak-Barış Köyü civarında 6,40 cm, Doğu Anadolu Fay Zonu üzerinde Tevekkeli Köyü civarında da 3,60 metreye varan yer değiştirmeler gözlenmiştir.

Deprem sonrasındaki müdahale ve iyileştirme çalışmalarına bakıldığında;
● Kent merkezlerinde enkaz kaldırma çalışmalarının hızlı bir şekilde devam ettiği,
● Hasar tespiti çalışmalarının sürdüğü,
● Köylerde hasar tespiti çalışmalarının yavaş yavaş başladığı,
● Köylerde enkaz kaldırma işlemlerine henüz başlanmadığı,
● Afetzedelerin geçici barınması ve iaşe sorunun çözümünde, başta AFAD ve Kızılay olmak üzere, diğer il ve ilçe belediyeleri ile sivil toplum kuruluşlarının sahada hizmet verdiği,
● Afetzedeler için psikolojik destek verildiği,
● Sahra hastanelerinin kurulmaya başlandığı gözlenmiştir.

Yaşadığımız bu yıkıcı depremler, afet öncesi risk azaltma çalışmaları ile deprem tehlike ve risk çalışmalarının, şehir yapılanmalarında ne kadar önemli olduğu gerçeğini bir kez daha gözler önüne sermiştir.”